De buren zijn boeven

En dan bedoel ik echte boeven, van het kaliber Willem Holleeder, Vlugge Japie en Joe Dalton. Daar kwamen we afgelopen donderdag achter. Vroeg in de middag hoorden we geagiteerde stemmen op de gang. Ik keek door het spionnetje en zag een aantal mannen in en uit een appartement lopen en onderling discussiëren. Toen het lawaai aanhield, wilde Leticia hen zeggen dat ze het wat rustiger aan moesten doen. Na een blik door het spionnetje leek het haar verstandiger zich niet in de discussie te mengen.
Nadat het op de gang wat rustiger was geworden, ging onze bel. ‘Wie is daar?’, vroeg Leticia. ‘De politie’. We dachten allebei dat ze misschien voor ons paraffinekacheltje kwamen. Dat verspreidt namelijk een nogal penetrante lucht. De buren hadden er al na één dag over geklaagd.
Leticia opende de deur en daar stond een man in burgerkleding met een officieel uitziende penning om z’n nek. Hij legde uit dat ze twee deuren verderop vier criminelen hadden opgepakt die daar gestolen spullen hadden opgeslagen, maar dat één boef ervandoor was gegaan. Aangezien de dieven beschikten over de sleutels van het gebouw – een vrij verontrustende mededeling – dachten de agenten dat hij zich in een van de appartementen had verstopt. Of hij even binnen mocht kijken, vroeg de agent in burger. Na een bijzonder vluchtige inspectie, waarbij hij de voortvluchtige uiteraard niet aantrof, vertrok hij weer. Misschien was het wel uit plaatsvervangende schaamte vanwege de troep in ons appartement. Hoe het ook zij, inmiddels waren ook de geüniformeerde carabineros gearriveerd. Buiten stond een hele verzameling politiemotoren. Even later kwam daar een ouderwetse boevenwagen bij (in Nederland zal er wel een of ander eufemisme als ‘Verdachten Transporteer Voertuig’ voor zijn bedacht, maar hier noemen we zo’n ding gewoon boevenwagen). We zagen hoe eerst één tegenstribbelende crimineel en vervolgens drie met handboeien aan elkaar vastgeklonken boeven in de wagen werden geduwd. Politiemensen laadden de gestolen spullen in een busje – we zagen onder andere een berg sportschoenen en elektronica voorbijkomen – en toen vertrok de hele meute, ons in verwarring achterlatend.

We hadden wel eens verdachte dingen in het gebouw gezien. Zo kwamen we een paar keer mannen die er niet thuishoren tegen in de hal. De nacht voor de arrestaties, toen we laat thuiskwamen, zagen we twee onbekende mannen in het trappenhuis met een doos sjouwen. Ik heb een keer voorgesteld de huisbaas te waarschuwen, maar volgens Leticia was dat geen goed idee.
Horen, zien en zwijgen is hier het devies. Dat merkte ik ook toen we de Persa Bio Bio, een grote markt, bezochten. Vooraf had ik het advies gekregen om oude kleren aan te trekken, geen portemonnee mee te nemen en me zo onopvallend mogelijk te gedragen, want er zouden veel dieven rondlopen. Bij de Persa zag ik hoe twee jongemannen bijzonder verdacht stonden te doen bij een auto. Volgens mij stonden ze het voertuig gewoon open te breken. Het was heel druk op straat, maar iedereen negeerde het duo. Ik opperde de politie in te seinen, maar Leticia wees het plan af. Stel je voor dat de dieven je met de ‘paco’s’ zien kletsen en je zien wijzen…
Leticia heeft me ook duidelijk gemaakt dat je niet moet proberen de held uit te hangen als je op straat wordt bestolen of je ziet dat iemand wordt beroofd. De dief is namelijk nooit alleen. Krijg je hem te pakken, dan grijpen z’n maten in en misschien heeft een van hen wel een mes. Een tijdje geleden zag ik hoe een jongen een handtas uit te handen rukte van een vrouw die voor me in de bus stapte. Het ging heel snel. Ik realiseerde me pas wat er gebeurde toen de dief om de hoek verdween. De vrouw riep iets en stapte vervolgens gewoon in de bus. Niemand op straat stak een vinger uit.
De lust om in te grijpen ontgaat je wel als je hier tv kijkt. In de journaals is heel veel criminaliteit te zien. De beelden zijn niet altijd even gezellig. Gisteren toonden ze bijvoorbeeld opnamen van een moord, gemaakt door een beveiligingscamera. Er was te zien hoe een groepje jongemannen achter een jongen aanzat. Een van hen liet hem struikelen, waarna de rest op het slachtoffer begon in te schoppen. Een van de daders mepte hem keihard met een fles op zijn hoofd. Een ander zou met een mes hebben gestoken, maar dat kon je niet goed zien.

Tja, er is hier nu eenmaal meer criminaliteit dan in Apeldoorn en Wilbertoord, maar dat betekent niet dat Santiago een soort Gotham City is. We laten ons niet gek maken en blijven goed opletten.