Nee, ik verveel me niet

Verveel je je niet? Die vraag werd mij de afgelopen tijd door verschillende mensen op medelijdende toon gesteld. Ik ben me gaan afvragen of het werkelijk zo is, of ik me hier zit te vervelen. De slotsom: nee. Sterker nog, toen ik het idee had opgevat al mijn bezigheden op te sommen, dreigde het een belachelijk lang blog te worden. Daarom zal ik me beperken tot een samenvatting.

Om te beginnen blijft Santiago ook na bijna drie maanden een boeiende stad. Er zijn nog altijd musea, parken en wijken die ik niet heb bezocht. Dat zijn plekken die niet op de gebaande toeristenwegen liggen, maar toch interessant zijn. Zo ben ik een tijdje geleden naar de voormalige Villa Grimaldi geweest, een plek waar tegenstanders van het Pinochet-regime werden opgesloten en gemarteld. Ik vond dat ik als historicus die plek moest bezoeken. Het bezoek was alleen een beetje een teleurstelling, omdat er niets meer over is van het complex. In de laatste dagen van het bewind zijn alle gebouwen met de grond gelijk gemaakt.
Een aantal jaren geleden is op de plek een herdenkingspark aangelegd. De man die mij een introductie gaf, deed heel enthousiast over een paar traptreden die ze onlangs hebben blootgelegd. Verder kon je door het park wandelen en lezen dat hier gevangenen waren opgesloten en dat daar de isoleercellen waren geweest. Wat je zag, waren niets anders dan bloemperkjes en grasveldjes.
Bizar dat van iets wat zo kort geleden is, niets meer over is, terwijl je op andere plekken nog duidelijk sporen van honderden, soms zelfs duizenden jaren oud kunt zien. Ik herinner me een katharenburcht in de Pyreneeën waar je bij wijze van spreken nog de paardenhoeven en het zwaardgekletter kon horen, terwijl het bij het martelcomplex vrijwel onmogelijk was je een voorstelling te maken van wat er gebeurde. Je gaat naar zo’n historische plek om de geschiedenis te zien en te voelen, maar bij Villa Grimaldi was er heel weinig te zien en te voelen. Daardoor bleef het verhaal erachter heel abstract. Er waren tekeningen van marteltechnieken, maar ja, iedereen kan zoiets wel tekenen. Het hoogtepunt van het park was stuk verroeste rail dat ze uit de zee hadden opgevist. Daaraan vastgebonden waren gevangenen in het water gegooid, zo werd erbij verteld. Het bewijs daarvoor was een knoopje dat op de rail was gevonden. Op zich was het een indrukwekkend symbool van de repressie, maar ik bleef twijfelen of niet iemand dat knoopje achteraf had toegevoegd voor het effect.

Terug naar de hoofdlijn van mijn verhaal: Santiago blijft boeien. Er is nog van alles te ontdekken, maar ook bekende plaatsen blijven interessant. Zo is er op zondag van alles te doen in het centrum. Er zijn muzikanten, dansgroepen, slangenmensen en komieken. Je kunt er makkelijk een paar uur rondslenteren. Afgelopen zondag was er een gratis concert van de bekende Chileense rockgroep ‘Los Bunkers’, waar we zijn gaan kijken. Het was steenkoud, maar de muziek was best aardig. Dit is hun bekendste nummer: http://www.youtube.com/watch?v=5OuFnuhXUBc.
Af en toe is het wel lekker om even weg te zijn uit Santiago. Zoals ik al heb geblogd, hebben we tripjes gemaakt naar de kust en naar Argentinië. In mijn eentje ben ik een dagje naar de havenstad Valparaíso geweest. Met de bus ben je er binnen anderhalf uur. De vorige keer dat ik in Valparaíso was, tweeënhalf jaar geleden, vond ik het maar een rommelige en vieze stad. Blijkbaar ben ik gewend geraakt aan de Chileense stadsinrichting, want dit keer vond ik het een prettig oord om rond te struinen. De bovenstad was een oase van rust vergeleken met Santiago. Mijn voornaamste doel was het bezoeken van La Sebastiana, het derde en laatste huis van de dichter Pablo Neruda. Hoewel het uitzicht fabelachtig was, was de woning duidelijk de minste van de drie. Wat me het meeste is bijgebleven, is dat ik mijn hoofd heb gestoten aan de opgezette tropische vogel van Neruda.

Natuurlijk bestaat niet mijn hele leven hier uit leuke uitstapjes. Er moet ook gewerkt worden. Ik heb de schone taak het huishouden bij te houden en te koken (hoewel mijn rol misschien beter te omschrijven valt als keukenhulpje). Ik heb mijn studie Spaans ook weer opgepakt. Dit keer volg ik geen lessen in een groep, want dat vond ik te kostbaar en inefficiënt. Ik heb bij het instituut de bundel voor gevorderden gekocht, die ik zelf doorwerk. Leticia kijkt de oefeningen na. Eens in de week heb ik een privéles met Sonia om de puntjes op de i te zetten. Ik merk dat ik nog steeds vooruit ga. Spreken blijft een lastig verhaal, maar ik begrijp de tv behoorlijk goed en ook het lezen van de krant en een boek in het Spaans gaat prima.
Wat ik ook maar onder het kopje ‘werk’ zal plaatsen, is de arbeid die we verrichten in de sportschool. Op die manier hoop ik wat Apeldoorns kantoorvet kwijt te raken. Het is een sportschool met twee categorieën mensen: spierbundels en dikkerds. Ik geloof dat wij de enige twee personen met een normaal postuur zijn die er trainen (en nou geen flauwe reacties dat ik bij de dikkerds hoor). Er is trouwens wel iets merkwaardigs aan de sportschool. Ik dacht dat er altijd opzwepende muziek werd gedraaid, maar in onze vestiging staat voortdurend romantische muziek uit de jaren tachtig op. Hartstikke leuk voor een bepaalde doelgroep, maar na de vierde keer ‘Wind of Change’ en ‘Glory of Love’ heb je het wel gehad.

Als er na al dat gestudeer, gehuishoud en gesport nog tijd over blijft, is het moment gekomen voor entertainment. In het lezen van de krant gaat veel tijd zitten. Met de Mercurio van zondag zijn we drie dagen zoet. Aan Super Santiago zal ik verder geen woorden meer vuil maken, zeker niet omdat het de laatste weken een beduidend minder lucratieve business is geweest. Even vermakelijk en een stuk goedkoper is het briljante kaartspel Lost Cities, dat Leticia en ik bijna iedere dag spelen. Af en toe schaken we of spelen we een potje pingpong in een speelhal.
En dan zijn er de paardjes, dé ontdekking van de laatste tijd. Het begon als een toeristisch uitstapje. In de Lonely Planet stond dat het wel geinig was om bij de paardenraces te gaan kijken. Het toeval wilde dat we op slechts tien minuten lopen van de Club Hípico – de belangrijkste renbaan van de stad – wonen. Eén of twee keer per week zijn er races. Zo’n racedag begint om twee uur ’s middags en duurt tot tien uur ’s avonds.
De eerste keer keken we onze ogen uit. Het complex is indrukwekkend en de rituelen rond de races zijn bijzonder. Eerst worden de beesten voor het publiek langs geleid. De mannen op de tribune bestuderen geconcentreerd de deelnemerslijst en maken driftig aantekeningen. Een paar minuten voor de start klinkt trompetgeschal. Wat volgt is een stormloop op de wedloketten. Op tv-schermen is het zenuwachtige gedoe rond de starthokken – doorgaans helemaal aan de andere kant van de 2400 meter lange baan – te volgen. Op een zeker moment klinkt door de luidsprekers een mannenstem: ‘partieron’ (ze zijn vertrokken). Dan wordt het stil en zit iedereen naar de tv-schermen te staren. De man achter de microfoon doet op Hans Eijsvogel-achtige wijze verslag van de race, maar is nauwelijks te volgen. Als de paarden de tribune naderen, beginnen mannen te schreeuwen en als dolle apen met hun vingers te knippen. Dan flitsen de beesten over de finishlijn en zie je aan de ene kant iemand een vreugdedans maken, aan de andere kant iemand z’n teleurstelling verbijten.
Al gauw kwamen we erachter dat de races op zich doodsaai zijn. Met een minuutje zijn ze voorbij. Ze worden pas spannend als je gaat gokken. Het kostte enige tijd voor we doorkregen hoe het werkt. We kiezen de simpelste variant: we gokken dat een bepaald paard eerste of tweede wordt en zetten meestal 1000 pesos (1,20 euro) in. Maar hoe kies je een paard? In het begin kozen we puur op de naam, bijvoorbeeld ‘Maria Sharapova’ of ‘El Inesperado’ (de onverwachte), of op uiterlijk. Nu is mijn strategie te kijken naar het rendement van een paard. Het kiezen van de topfavoriet – die bijvoorbeeld 1-1,6 staat – heeft niet zoveel zin, want daar verdien je weinig mee. Met een heel laag geklasseerd paard, 1-40, zijn je winstkansen veel te klein. Ik kies meestal een paard dat tussen de 1-5 en 1-10 staat: redelijke winstkansen en een behoorlijk rendement. Niet dat die strategie veel effect heeft, overigens. We hebben op een stuk of vijftien races gegokt en ik heb pas één keer wat gewonnen. Leticia heeft wel een keer een klapper gemaakt door 8000 pesos op te strijken. Ach, het blijft maar een spelletje en zelfs met kleine bedragen stroomt de adrenaline door je aderen.

Ik was van plan nu de Chileense televisie te becommentariëren, maar ik ben bang dat dit blog dan zo lang wordt dat de lezertjes afhaken. Dat komt een volgende keer. Tot slot voel ik me verplicht wat te schrijven over de rellen na de wedstrijd Chili-Bolivia, die op de Nederlandse televisie te zien waren. Dat heeft me verbaasd. Blijkbaar is het bij jullie groter nieuws dan hier. De politie heeft 25 aanhoudingen verricht. Volgens mij zijn het er bij de gemiddelde Ajax-Feyenoord meer. Goed, er zijn wat stoplichten en winkels vernield, maar dat gebeurt hier elke week wel een paar keer. Geweld maakt hier nu eenmaal veel meer deel uit van de samenleving. Als er in Nederland een demonstratie is, zet iedereen een petje op en roept heel dapper: ‘Actie, actie!’ Hier knokken vissers, leraren en leerlingen met de politie.
Ik hoor jullie nu denken: die mensen zijn om een bepaalde reden boos, maar waarom ga je knokken na een klinkende voetbaloverwinning? De enige reden die ik kan bedenken, is dat hier veel meer armoede heerst. Zolang er krottenwijken naast de meest luxueuze winkelcentra staan, is het niet vreemd dat mensen proberen van een wanordelijke situatie te profiteren door een paar winkels te plunderen.
Volgens mij hadden die relletjes van afgelopen zaterdag weinig met het voetbal te maken. Iedereen hier is dolblij met de prestaties van Chili, zo heb ik na de 2-0 winst op Paraguay zelf op de Plaza Italia, de belangrijkste feestlocatie van de stad, vastgesteld. In plaats van een issue te maken van die relletjes zou de NOS aandacht moeten schenken aan de renaissance van het Chileense voetbal. Misschien ligt daar een taak voor mij…